O‘zbekistonda pestitsidlar ustidan nazoratni kuchaytirish muhokama qilinmoqda
O‘zbekistonda pestitsidlar va ularning qoldiqlari sifatini tahlil qiluvchi laboratoriyalarni modernizatsiya qilishga bag‘ishlangan milliy seminar o‘tkazildi. Tadbir Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO) tomonidan Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi bilan hamkorlikda “Xavfli kimyoviy moddalarni oqilona boshqarish uchun texnik yordam” loyihasi doirasida tashkil etildi. Loyiha Yevropa Ittifoqi tomonidan moliyalashtirilayotgan bo‘lib, mamlakatning ekologik barqaror iqtisodiyotga o‘tishini qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan.
Seminarning asosiy maqsadi jamoat salomatligi va atrof-muhitni muhofaza qilish uchun laboratoriya xizmatlari salohiyatini oshirishdan iborat. Muhokamada Sog‘liqni saqlash vazirligi, O‘simliklar karantini va himoyasi agentligi kabi davlat idoralari vakillari hamda xususiy laboratoriyalar mutaxassislari ishtirok etdi. Uskunalarni modernizatsiya qilish, xodimlar malakasini oshirish va idoralararo hamkorlik masalalariga alohida e’tibor qaratildi.
Laboratoriya tarmog‘ini bazaviy baholash natijalariga ko‘ra, FAO bir qator muammolarni aniqladi: barqaror biznes modellarining yo‘qligi, sarf materiallarini sotib olishning murakkabligi va malakali mutaxassislarning yetishmasligi. ISO 17025:2019 xalqaro sertifikatiga ega bo‘lishiga qaramay, ko‘plab laboratoriyalar akkreditatsiya standartlarini saqlab qolishda qiyinchiliklarga duch kelmoqda.
FAOning bosh texnik maslahatchisi Stiven Robinson laboratoriya salohiyatini rivojlantirish pestitsidlar va oziq-ovqat xavfsizligini tartibga solish uchun juda muhimligini ta’kidladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, laboratoriya infratuzilmasini birlashtirish va asosiy muassasalarga sarmoya kiritish qishloq xo‘jaligini rivojlantirish va samarali davlat nazoratini ta’minlashga hissa qo‘shadigan ilg‘or tajriba markazlarini yaratishga yordam beradi.
Loyihaning milliy koordinatori Elmurod Nazarov vazirliklar va nazorat xizmatlari o‘rtasidagi muvofiqlashtirish zarurligini ta’kidladi. Uning aytishicha, laboratoriya monitoringiga tizimli yondashuv nafaqat pestitsidlarni boshqarishni yaxshilaydi, balki aholi va qishloq xo‘jaligi uchun yanada ishonchliroq ekologik himoyani yaratish imkonini beradi.
Seminar ixtisoslashtirilgan tahliliy nazorat markazi laboratoriyasiga tanishtiruv ekskursiyasi bilan yakunlandi. Unda ishtirokchilar mavjud tahlil usullari va ularni takomillashtirish istiqbollarini o‘rganish imkoniyatiga ega bo‘ldilar.