
O‘zbekistonda bioxilma-xillikni saqlash bo‘yicha yirik loyihalar taqdim etildi
17-yanvar kuni Markaziy Osiyo atrof-muhit va iqlim o‘zgarishini o‘rganish universitetida (Green University) bioxilma-xillikni saqlashga qaratilgan ikkita yirik xalqaro loyihaning taqdimoti o‘tkazildi. “Atrof-muhitni muhofaza qilish va “yashil” iqtisodiyot yili‘ga bag‘ishlangan ushbu tashabbuslar O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi tomonidan BMT Taraqqiyot dasturi (BMTTD) bilan hamkorlikda amalga oshirilmoqda. Loyihalarni moliyalashtirish 6,5 million AQSH dollari miqdorida Global ekologik jamg‘arma (GEF) tomonidan ta’minlanmoqda.
Tadbir xalqaro tashkilotlar, ilmiy hamjamiyat va fuqarolik jamiyati vakillarining keng doirasini jamladi. So‘zga chiqqanlar orasida Ekologiya vaziri o‘rinbosari Iskandar Qutbiddinov, BMTTDning O‘zbekistondagi doimiy vakili Akiko Fudzii va Xalqaro tabiatni muhofaza qilish ittifoqi (XTMI) mintaqaviy direktori Oliver Avramoski bo‘lib, u munozaraga onlayn tarzda qo‘shildi.
Ekologiya vaziri Aziz Abduhakimov o‘z murojaatida Prezidentning 2025-yilni “Atrof-muhitni muhofaza qilish va ‘yashil’ iqtisodiyot yili” deb e’lon qilish tashabbusining muhimligini ta’kidladi. U G‘arbiy Tyan-Shan, Nurota va Ko‘hitangtog‘ ekotizimlarini tiklash hamda Bioxilma-xillikni saqlash bo‘yicha Milliy strategiya va Harakatlar rejasini ishlab chiqish kabi yangi loyihalarni amalga oshirish muhim natijalarga olib kelishiga ishonch bildirdi.
Taqdim etilgan loyihalardan biri 69 mamlakatda amalga oshirilayotgan global tashabbus doirasida Biologik xilma-xillikni saqlash bo‘yicha milliy strategiya va harakatlar rejasini yangilashga qaratilgan. Bu ish O‘zbekiston strategiyasini Bioxilma-xillik bo‘yicha global ramkaviy dasturda belgilangan xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish imkonini beradi.
Alohida qimmatli landshaftlarni muhofaza qilish va qayta tiklashga bag‘ishlangan boshqa loyiha inklyuziv siyosat va innovatsion yechimlarni joriy etish orqali ekotizimlarni yaxshilashga yo‘naltirilgan. Pilot hududlar G‘arbiy Tyan-Shan, Nurota tizmasi va Ko‘hitangni o‘z ichiga oladi. Shuningdek, mamlakatning oltita viloyatidagi 10 ta tumanda tadbirlar o‘tkazilishi ko‘zda tutilgan.
Loyihalar 53 ming gektar o‘rmon va yaylovlarni qayta tiklash, 200 ming gektar davlat o‘rmon fondi yerlarini boshqarishni yaxshilash, shuningdek, 142 ming 278 gektar tabiiy hududlarni muhofaza qilish samaradorligini oshirish imkonini berishi kutilmoqda. Tabiiy turizmni rivojlantirish, yaylovlarni samarali boshqarish va yangi daromad manbalarini yaratish orqali 30 mingga yaqin mahalliy aholi hayotiga ijobiy ta’sir ko‘rsatishi muhim natija bo‘ladi.