O‘zbekiston olimlari ma’lumotlar bazasini yaratdilar va Toshkent viloyatidagi yangi o‘simlik turlarini aniqladilar
O‘zbekiston Fanlar akademiyasi Botanika instituti, O‘simliklarni himoya qilish va ekologiya laboratoriyasi mutaxassislari mamlakatimiz o‘simlik dunyosini o‘rganishda katta yutuqlarga erishdi. Ular Toshkent viloyati florasining keng qamrovli raqamli ma’lumotlar bazasini yaratishga muvaffaq bo‘ldi va ushbu ma’lumotlarni bioxilma-xillik bo‘yicha nufuzli xalqaro platformalarga integratsiya qildi.
Toshkent viloyati O‘zbekistonning to‘liq floristik tadqiqot o‘tkazilgan oltinchi ma’muriy hududi bo‘lib, avval o‘rganilgan Samarqand, Qashqadaryo, Navoiy, Jizzax va Buxoro viloyatlariga qo‘shildi.
Nisbatan kichik hududga qaramay, Toshkent viloyati yovvoyi o‘simliklar xilma-xilligi bo‘yicha eng boy mintaqa bo‘lib chiqdi — bu yerda 2366 tur mavjud bo‘lib, bu Markaziy Osiyodagi barcha o‘simlik turlarining taxminan 25 foizini tashkil etadi. Bu turlar 105 oila, 664 turkumga mansub. E’tiborlisi, ularning 209 tasi introdutsent (xorijdan keltirilgan), 71 turi esa O‘zbekiston "Qizil kitobi"ga kiritilgan. Bundan tashqari, ushbu hududda xalqaro darajada muhofaza qilinadigan oltita o‘simlik turi o‘sadi.
Tadqiqot doirasiga Chotqol davlat biosfera qo‘riqxonasi, Ugom-Chotqol milliy bog‘i, Ugom-Chotqol biosfera qo‘riqxonasi va Dalvarzin davlat o‘rmon-ov xo‘jaligi kabi asosiy tabiiy hududlar kiritilib, ularning o‘simliklari to‘liq inventarizatsiya qilindi. Dala ishlarining muhim natijasi fan uchun mutlaqo yangi bo‘lgan uchta o‘simlik turining topilishi bo‘ldi: kurama xoxlatkasi, sorokoputa, Pskom xoxlatkasi va Tojiboyev parriyasi.
Shuningdek, G‘arbiy Tyan-Shanning O‘zbekiston qismida O‘zbekiston florasida ilgari qayd etilmagan 17 tur aniqlandi.
Olimlar tomonidan yigirma yillik tahlillar asosida dorivor o‘simliklar resurslarining kamayish dinamikasi aniqlanib, ulardan barqaror foydalanish va boshqarish bo‘yicha ilmiy takliflar ishlab chiqilgan. Viloyat hududida dorivor o‘simliklar tarqalishining topografik tahlili ilk bor amalga oshirildi.
Olingan ma’lumotlar va qilingan kashfiyotlar nafaqat Toshkent viloyati, balki butun O‘zbekiston florasi haqidagi ilmiy bilimlarni sezilarli darajada boyitadi. Ushbu ma’lumotlarni raqamlashtirish va tabiatni muhofaza qilish bo‘yicha aniq takliflar ishlab chiqish ilm-fan rivojiga va mamlakatning noyob biologik xilma-xilligini saqlab qolishga katta hissa qo‘shadi.