O‘zbekistonda ekologik barqaror iqtisodiyotni rivojlantirish bo‘yicha chora-tadbirlar tasdiqlandi
“Taraqqiyot strategiyasi” markazi 2025-yilga mo‘ljallangan davlat dasturini amalga oshirishga qaratilgan prezident farmoni loyihasini taqdim etdi. Asosiy e’tibor ESG (ekologik, ijtimoiy va korporativ mas’uliyat) tamoyillarini joriy etish va korxonalarni barqaror rivojlanish doirasida transformatsiya qilishga qaratilgan.
“O‘zbekiston kon-metallurgiya kombinati”, “Navoiy kon-metallurgiya kombinati”, “O‘zbekneftgaz”, “O‘zbekiston aeroportlari” va “O‘zbekiston havo yo‘llari” kabi yirik sanoat korxonalarida ESG hisobotlarini e’lon qilish va ESG reytingini olish amaliyoti joriy etiladi. Bu chora-tadbirlar samarasiz xarajatlarni kamaytirishi va ekologik standartlarni qo‘llab-quvvatlashi kutilmoqda.
Samarqand va Farg‘ona viloyatlarida tajriba tariqasida ekologik toza mahsulotlar ishlab chiqarishga yo‘naltirilgan sanoat hududlari tashkil etiladi. Shuningdek, avgust oyidan boshlab texnik jihatdan tartibga solish doirasida ekologik me’yorlar joriy etiladi, oktyabr oyidan esa energetika, kimyo va qurilish materiallari ishlab chiqarish kabi sohalarda tarmoq ekologik me’yorlari amaliyotga kiritiladi.
Tabiatni muhofaza qilish yechimlarini joriy etayotgan korxonalar imtiyozlarga ega bo‘ladi. Monitoring stansiyalarini o‘rnatganlik uchun tabiatga yetkazilgan zarar to‘lovlarining 50 foizigacha, chang tutgichlar va filtrlardan foydalanganlik uchun esa 70 foizigacha qoplab beriladi. Bundan tashqari, Ekologiya jamg‘armasi cho‘llanishga qarshi kurashish, suvdan oqilona foydalanish va iqlim o‘zgarishini yumshatish bilan bog‘liq startaplarni qo‘llab-quvvatlash uchun 25 milliard so‘m ajratadi.
Dastur doirasida 2025-yilda investitsiya loyihalari va dasturlariga sarflanadigan xarajatlarning kamida 10 foizi ekologik tashabbuslarga yo‘naltiriladi. 2027-yilga kelib “yashil komponent” ulushi 25 foizga, 2030-yilga kelib esa 50 foizga yetkaziladi.
Hududlarda ekologik boshqaruvni kuchaytirish maqsadida hokimliklarda ekologiya masalalari bo‘yicha maslahatchi lavozimlari joriy etiladi. Shuningdek, hududlar uchun ekologik pasportlar, “yashil” rivojlanish nuqtai nazaridan hududlarning master-rejalari va reytinglari ishlab chiqiladi.