
Yuliya Rodimtseva — gimnastika san’ati, sahnalashtirish sirlari va sportni o‘zgartiruvchi ayolning ilhomi
Yuliya Rodimtseva — O‘zbekiston gimnastika federatsiyasining matbuot kotibi, Federatsiyaning “Barchaga gimnastika” bo‘limi rahbari.
— Yuliya, keling, boshidan boshlaymiz. Siz gimnastika bilan qachondan shug‘ullana boshlagansiz?
— Men gimnastika bilan to‘rt yoshimdan shug‘ullanib kelayapman.
— Bu sizning xohishingiz edimi?
— Yo‘q, albatta! To‘rt yoshimda men hech narsani tushunmasdim. Bu onamning qarori edi. U mening faolligimni, hatto haddan ziyod faolligimni ko‘rgan. Men juda serg‘ayrat, hissiyotli bola edim. Onam bu quvvatni jilovlashning eng yaxshi yo‘li sport deb o‘yladi. Shunday qilib, men avvaliga sport akrobatikasiga bordim.
— Akrobatika bilan qancha vaqt shug‘ullandingiz?
— Ancha uzoq. Keyin esa gimnastikaning boshqa turlarini sinab ko‘ra boshladim. Men badiiy gimnastikadan tortib sport gimnastikasigacha oz-ozdan o‘rgandim. Lekin ko‘proq sport aerobikasiga qiziqib qoldim.
— Bu 80-yillarda bo‘lganmi?
— Ha, aynan 80-yillarning oxirida. Biz murabbiyimiz bilan O‘zbekistonda birinchilardan bo‘lib fitnes-aerobikani targ‘ib qilishni boshladik. O‘shanda bu mutlaqo yangi yo‘nalish edi. Avvaliga sog‘lomlashtiruvchi aerobikani joriy qildik, parallel ravishda sport aerobikasi bilan shug‘ullandik.
Bir kuni akrobatika bo‘yicha murabbiyim va institut o‘qituvchisi Rashid Isyanov menga shunday dedi: “Yulka, bekorchi ishlarni bas qil! Senda hamma narsa yo‘lga qo‘yilgan, butun O‘zbekiston fitnes-aerobikaga jalb qilingan. Oldinga siljish vaqti keldi!” Keyin menga hamma uchun gimnastika yo‘nalishini — gimnastradani rivojlantirishni taklif qildi. U butun dunyoda mavjud, lekin O‘zbekistonda u haqida hech kim bilmasdi. Bu 90-yillarning o‘rtalari edi. Qiyinchiliklar bo‘ldi va bu yo‘nalishni darhol joriy etishning iloji bo‘lmadi. Faqat 2000-yillarning boshlarida, o‘sha paytdagi sport gimnastikasi federatsiyasining bosh kotibi Lyudmila Jalnovakova Xotin-qizlar qo‘mitasiga murojaat qilgach, ish oldinga siljidi. O‘shandan beri aynan shu yo‘nalishni faol ilgari surmoqdaman.
— Demak, siz gimnastika bilan 40 yildan ortiq shug‘ullanasiz?
— To‘rt yoshdan hisoblasak, 45-46 yil bo‘ldi.
— Bu juda ta’sirli! Lekin nega aynan gimnastika? Nima uchun, aytaylik, kurash yoki boshqa sport turi emas?
— E, siz to‘g‘ri nuqtani topdingiz! (kuladi) Onam meni bolaligimda taekvondoga ham bergan edi. Lekin u yerda nimadir yaxshi chiqmadi. Men kabi faol bolalar yig‘lay boshladilar. Shunday qilib, menga egiluvchanroq narsa to‘g‘ri keladi, degan qarorga kelishdi.
— Egiluvchanlik sizning kuchli tomoningiz edimi?
— Ha, bolaligimdan yaxshi cho‘zilishim va bo‘g‘imlarim juda harakatchan edi. Murabbiylar saralashda aynan shunga e’tibor qaratishadi. Gimnastika menga juda mos keldi. Bundan tashqari, u nafaqat jismoniy egiluvchanlikni, balki asab tizimining moslashuvchanligini ham talab qiladi. Bu juda murakkab sport turi.
— Yuliya, keling, qiyin vaziyatlar haqida gaplashaylik. Faoliyatingizda ruhiy tushkunliklar qanchalik tez-tez sodir bo‘lgan?
— Bilasizmi, men bu masalaga biroz boshqacha qaraydigan odamman. Hatto bolaligimda ham, bizni cho‘zishganda, atrofimdagi hamma bolalar og‘riqdan yig‘lashar, men esa negadir kulardim. Bu menga og‘riqli emas, qitiqlayotganday tuyulardi. Men jazavaga tushib kulardim va kulgim bilan atrofdagilarni ham kuldirardim. Menga qarab yig‘layotgan bolalar ham kula boshlashardi. Oxir-oqibat yig‘i umumiy kulgiga aylanardi.
— Demak, boshidanoq sizda shunday bardoshlik va optimizm bor ekan-da?
— Ha, shunday desa ham bo‘ladi. Men osonlikcha sinmaydigan odamman. Agar meni urishsa, men boshqacha munosabat bildirardim: xo‘p, urishyapti, lekin men baribir zarur deb hisoblagan ishimni davom ettirardim. Yoshligimda asab tizimim ancha barqaror edi. O‘shanda meni muvozanatdan chiqarish qiyin edi. Hozir, albatta, ancha jahldor bo‘lib qolganman, lekin u paytlarda hamma narsani yengilroq qabul qilardim. Nima bo‘lmasin, o‘z maqsadimga erishish men uchun doim muhim edi.
— Bu juda ta’sirli! Xalqaro chiqishlarga kelsak, O‘zbekistondan tashqaridagi turnirlarda qatnashganmisiz?
— Albatta, qatnashganman. Bu 80-yillarning oxiri va 90-yillarning boshlarida, sport aerobikasi endigina ommalashayotgan paytda edi. Garchi chet elga chiqish oson bo‘lmasa-da, o‘shanda bizda xalqaro turnirlar bo‘lardi. Biz Rossiyada, Ukrainada musobaqalarda ishtirok etdik. Qozog‘iston o‘sha paytda sport aerobikasini rivojlantirmasdi, ammo biz bu mamlakatlarda faol qatnashdik. Toshkentda ham musobaqalar o‘tkazilardi.
— Lekin keyinroq, tushunishimcha, vaziyat o‘zgardi?
— Ha, afsuski. 90-yillarda, ko‘plab sport tashkilotlari qayta tashkil etilayotgan paytda, Sport aerobikasi federatsiyasi ham o‘z mavqeini saqlab qola olmadi. Bir vaqtning o‘zida Sport gimnastikasi federatsiyasining ham prezidenti bo‘lgan federatsiya rahbari Olimpiya sport turlariga e’tibor qaratishga qaror qildi. Sport gimnastikasi qoldi, ammo olimpiya sport turi bo‘lmagan aerobika qo‘llab-quvvatlashni yo‘qotdi.
— Bu yo‘nalish uchun jiddiy zarba bo‘ldimi?
— Ha, o‘sha paytda sport aerobikasi deyarli yo‘q bo‘lib ketgan edi. Keyinroq biz uni tiklab oldik, lekin hammasi qiyinchilik bilan bormoqda. Biz 2017-yilda Mo‘g‘ulistonda bo‘lib o‘tgan Osiyo chempionatida ishtirok etishga va hatto finalga chiqishga muvaffaq bo‘ldik. Muammo shundaki, noolimpiya sport turlari ko‘pincha e’tiborsiz qoladi va yetarli moliyalashtirilmaydi. Ularga nisbatan ko‘proq shubha bilan qarashadi.
— Vaziyat o‘zgarishi mumkin deb o‘ylaysizmi?
— Umid qilaman. Baribir, sport aerobikasi o‘zida energiya, nafosat va salomatlikni mujassam etgan noyob yo‘nalishdir. Ehtimol, bir kun kelib uning ahamiyatini anglab yetishadi va u ko‘proq e’tibor qozonadi.
— Jahon kubogi kabi yirik tadbirlarning rejissyori sifatida faoliyatingiz haqida so‘zlab bering. Har bir musobaqaning o‘ziga xos xususiyati bor. Siz g‘oyalarni qanday topasiz va ularni qanday amalga oshirasiz?
— Siz mutlaqo haqsiz. Har bir tadbir haqiqatan ham o‘ziga xos xususiyatga, uni boshqalardan ajratib turadigan jihatlarga ega bo‘lishi kerak. G‘oya tug‘ilganda, men uni darhol ishlab chiqishni boshlayman. Men o‘tirib chizish yoki yozish emas, balki u paydo bo‘lishi bilanoq, jarayonga butunlay sho‘ng‘ib ketaman. Keyinchalik rejalarimni amalga oshirish uchun hammasini mayda-chuydasigacha yozib chiqaman.
Hammasi 2004-yilda, biz birinchi marta Toshkentda badiiy gimnastika bo‘yicha Jahon kubogini o‘tkazganimizda boshlangan. Keyin 2005-yilda yana biri bo‘ldi va so‘ng uzoq tanaffus boshlandi. Biroq, 2010-yildan boshlab O‘zbekiston gimnastika federatsiyasi yirik musobaqalar, jumladan, Osiyo chempionati va Jahon kubogini qayta o‘tkazishni yo‘lga qo‘ydi.
O‘shanda federatsiya rahbariyati menga ochilish marosimining rejissyorligini taklif qildi. Men gimnastrada yo‘nalishida ishlar edim, bu yerda esa menga yangi darajada o‘zimni sinab ko‘rishni maslahat berishdi, garchi sahnalashtirish va rejissura men uchun yangilik bo‘lmasa ham. “Nega yo‘q?” deb o‘yladim. Shunday qilib, an’anaviy yondashuvdan farq qiladigan konsepsiyani taklif qildim.
— G‘oyangiz nimadan iborat edi?
— Gala-konsertlarda bajariladigan alohida raqamlar to‘plami o‘rniga yaxlit mavzuli shou yaratishni taklif qildim. Bu umumiy g‘oya bilan bog‘langan yagona manzara bo‘lishi kerak edi. Mening konsepsiyam darhol qo‘llab-quvvatlandi.
Avvaliga hammasi osonroq edi. G‘arb mamlakatlaridan kelgan mehmonlarni hayratda qoldirish uchun o‘z madaniyatimizga, an’analarimizga murojaat qilardik. Masalan, Buyuk Ipak yo‘li, Sharq afsonalari, “Ming bir kecha”, zardushtiylik kabi mavzularda spektakllar yaratganmiz. Har safar yangi narsa yaratilardi.
— Siz hech qachon takrorlamaysizmi?
— Aslo. Hatto kimdir: “Bu anchadan beri bo‘lgan, hamma unutgan,” desa ham, biz unutmaganmiz. Bu tamoyil masalasi. Tomoshabinlarning asosiy qismini tashkil etuvchi gimnastikachilarimiz va ularning ota-onalari har doim musobaqalarga kelib, yangi va o‘ziga xos narsa ko‘rishlarini biladilar.
— So‘nggi yillarda qaysi mavzular sizni ilhomlantirdi?
— Masalan, o‘tgan yili, 2024-yilda mavzu Olimpiya halqalari tarixiga bag‘ishlangan edi. Masalan, ushbu ramzning asoschisi Pyer de Kuberten yashil halqa Avstraliya bilan, qora halqa Afrika bilan bog‘liqligini ta’kidlagan va hokazo. Biz bu g‘oyani olib, uni yorqin shouga aylantirdik.
Ochilish marosimi doirasida o‘tkazilgan Osiyo chempionatida biz yanada dadilroq qadam tashladik va Quyosh tizimi mavzusini tanladik. Shunday qilib, “Quyosh tizimi serenadasi” g‘oyasi tug‘ildi. Balki, 40-yillarning mashhur “Quyoshli vodiy serenadasi” musiqiy filmini eslarsiz? Bu bizni original spektakl yaratishga ilhomlantirgan klassik asardir.
— Bunday g‘oyalar qanday paydo bo‘ladi?
— Hammasi muhokamadan boshlanadi. Biz rahbariyatimiz bilan, aniqrog‘i, federatsiya vitse-prezidenti Gizella Mo‘minova bilan o‘tirib, “Bizda nima bo‘ldi? Yana nimani ko‘rsatsa bo‘ladi?” deb fikrlashamiz. Ba’zan g‘oyalar kutilmaganda tug‘iladi. Masalan, biz hozirgina Olimpiya halqalari haqida ko‘rsatuv qildik va “Yulduzlarga murojaat qilsak-chi?” degan fikr tug‘ildi.
Lekin bu yerda muvozanatni saqlash muhim. Masalan, biz burj belgilari haqida o‘ylagandik, lekin bu hammaga ham to‘g‘ri kelmasligi yoki yoqmasligi mumkin, degan qarorga keldik. Shunda biz sayyoralar mavzusida to‘xtadik. Bu universal, barchaga tushunarli va qiziqarli bo‘lgan bilim beruvchi mavzu.
Mavzu tanlangandan so‘ng ijodiy jarayon boshlanadi: musiqa tanlaymiz, xoreograflarni jalb qilamiz. Bizda har qanday g‘oyani durdonaga aylantiradigan ajoyib xoreograflar bor. Har bir sayyora o‘z ohangi, o‘z qiyofasiga ega bo‘ladi. Shunday qilib, butun konsepsiya shakllangach, nom tug‘iladi. “Quyosh tizimi serenadasi” bilan ham shunday bo‘ldi. O‘shanda men: “Qanday daho ekanman-a!” deb o‘yladim (kuladi).
— Sizning namoyishlaringiz boshqa mamlakatlardagi namoyishlardan qanday farq qiladi?
— Albatta, dunyoda ajoyib shoular ko‘rsatadigan mamlakatlar bor. Masalan, Ozarbayjon o‘zining ajoyib tomoshalari bilan mashhur. Ammo bizning o‘ziga xosligimiz — bu biz qat’iy amal qiladigan yagona mavzudir. Bizda tarqoq raqamlar to‘plami yoki shunchaki ishtirokchilarni e’lon qilish uchun chiqadigan boshlovchi yo‘q. Butun shou taxminan 40 daqiqa davom etadi, boshidan oxirigacha, va markazda doimo bizning gimnastikachilarimiz turadi.
Biz o‘z oldimizga yuksak maqsadlar qo‘yamiz va har yili o‘zimizdan o‘zib ketishga intilamiz. Bu xuddi sportga o‘xshaydi: zabt etish kerak bo‘lgan balandlik bor va sen uni qayta-qayta zabt etasan. O‘ylaymanki, bu muvaffaqiyatning kalitidir.
— Bu yil ham qiziqarli mavzular tayyorlanadimi?
— Ha, oldinda ikkita Jahon kubogi bor va mavzular allaqachon tanlangan. Lekin bu hozircha sir, aytib o‘tirmayman (jilmayadi).
— Demak, gimnastikachilar uchun jismoniy tayyorgarlikdan tashqari aktyor bo‘lish ham muhim ekan-da?
— Mutlaqo. Ayniqsa, bu badiiy gimnastika, ayollar sport gimnastikasi, sport akrobatikasi va gimnastradaga taalluqli. Gimnastikachilar his-tuyg‘ularni yetkazib bera olishlari kerak.
Gimnastikachi gilamga chiqqanda, uning vazifasi shunchaki texnik jihatdan murakkab elementlarni bajarish emas. Bu doim bir tarix, mavzudir. Agar, masalan, Chaykovskiyning ‘Oqqush ko‘li‘dan musiqa tanlangan bo‘lsa, unda gimnastikachi Oq yoki Qora oqqushning xarakterini to‘liq aks ettirishi kerak.
— Ya’ni artistlik ham baholanadimi?
— Albatta! Bu alohida toifa. Biroq artistlik shunchaki jilmayish emas. Bu tana, buyum va hissiyotlar ishining uyg‘unligidir. Hatto buyum ham, u lenta, to‘p yoki halqa bo‘ladimi, go‘yo jonli mavjudotga aylanib, gimnastikachi bilan o‘zaro ta’sirlashadi.
— Ajoyib! Demak, gimnastikada sport, san’at va hissiyotlarni uyg‘unlashtirish muhim ekan-da.
— Aynan shunday. Bu bizning ishimiz va musobaqalarimizni unutilmas qiladi. Har safar tomoshabinlar va gimnastikachilar uzoq yillar davomida eslab yurishlari uchun noyob narsalar yaratishga intilamiz.
— Mashg‘ulot jarayonida gimnastikachilar xoreografiya va aktyorlik mahoratidan tashqari yana nima bilan shug‘ullanadilar?
— Sport jarayoni har doim turli tarkibiy qismlarning majmuasidir. Xoreografiya — ha, albatta, asos. Lekin ko‘pchilik xoreografiya faqat stanok oldida ishlash, deb o‘ylaydi. Aslida bunday emas.
Stanokda ishlash — bu faqat qismlardan biri, poydevor xolos. Gimnastikachi turli xoreografik yo‘nalishlarda ishlay olishi kerak. Bu shunchaki klassik raqs emas. Bu kontemporari, fank va boshqa ko‘p narsalarni o‘z ichiga oladi. Bularning barchasi gimnastikachining o‘z chiqishlarida obrazlarni yaratishi va yetkazishi uchun zarur. Keng ma’noda raqs — bu asos hisoblanadi.
Bundan tashqari, gimnastikachilar jismoniy tayyorgarlikka ham e’tibor qaratishadi. Bu trenajyorlardagi mashqlar ham, maxsus mashqlar ham bo‘lishi mumkin. Lekin bunda intizomning o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga olish muhim. Masalan, badiiy gimnastikada mushaklarni haddan tashqari rivojlantirish mumkin emas. Juda kuchli yuklamalar mushaklarni qottirib qo‘yadi, ularning egiluvchanligini pasaytiradi. Badiiy gimnastika uchun esa plastiklik va egiluvchanlik eng muhimi hisoblanadi.
Erkaklar sport gimnastikasida, aksincha, mushak massasi asosiy rol o‘ynaydi. Ammo u yerda ham kuch va cho‘zilish o‘rtasidagi muvozanatni saqlash muhim. Akrobatikada esa trenajyorlar ham katta ahamiyatga ega, lekin koordinatsiya va chidamlilikka ko‘proq e’tibor qaratiladi.
Faol va sust yuklamalar mavjud. Faol yuklama — bu mashg‘ulotdan oldin yoki keyin maydonchada ishlash. Sust yuklama esa — yordamchi mashqlar, cho‘zilish, buyumlar yoki snaryadlar bilan ishlashni o‘z ichiga oladi.
— Aytgancha, buyumlar haqida. Ular bilan ishlash gimnastikada qanday ahamiyatga ega?
— Juda katta. Badiiy gimnastikada buyumlar bilan ishlash alohida san’at hisoblanadi. Bu halqa, to‘p, to‘qmoqlar, lenta va arqon bo‘lishi mumkin — farqi yo‘q. Hatto jonsiz buyum ham go‘yo tirik mavjudotga, gimnastikachining bir qismiga aylanadi.
Sport gimnastikasida bu elementlar mashq qilinadigan va bajariladigan snaryadlardir. Musobaqa snaryadlari ham, gimnastikachilar texnikani sayqallab mashq qiladigan yordamchi snaryadlar ham bor.
— Gimnastika bilan shug‘ullanishni xohlovchilar uchun yosh chegaralari bormi?
— Ha, yosh chegaralari mavjud. Gimnastika bilan shug‘ullanishni boshlash uchun eng mos yosh — 4 yoshdan 8 yoshgacha. Nima uchun? Chunki egiluvchanlik — bu yoshlikdan rivojlantirish kerak bo‘lgan xususiyat. Bola yurishni boshlagandan so‘ng, egiluvchanlik uning jismoniy rivojlanishining keyingi muhim bosqichiga aylanadi.
4 yoshdan 8 yoshgacha — bu egiluvchanlik ustida ishlash uchun eng qulay davr. Kechroq boshlansa, kerakli natijalarga erishish qiyinroq bo‘ladi. Albatta, bolalar 11-12 yoshda kelgan holatlar ham uchraydi, ammo bunday holatlar kamdan-kam bo‘ladi. Ko‘pchilik murabbiylar bu yoshdan katta bolalarni guruhlarga qabul qilmaydilar.
— Buning sababi nimada?
8 yoshdan keyin organizm yanada jadal rivojlanadi — suyaklanish, fiziologik jarayonlarning qayta qurilishi ro‘y beradi. Tana allaqachon boshqacha rivojlanadi va egiluvchanlikni (bo‘g‘imlar harakatchanligini) mashq qilish ancha qiyinlashadi.
Bu gimnastika o‘smirlar uchun butunlay yopiq degani emas, ammo bu holda professional karьerani rejalashtirish mumkin emas. Shuning uchun, agar farzandingiz gimnastika bilan shug‘ullanishini istasangiz, ushbu yosh davrini qo‘ldan boy bermaslik muhim.
— Sport gimnastikasi haqida gapiradigan bo‘lsak, faoliyatini yakunlayotgan gimnastikachilar bilan nima bo‘ladi? Ular uchun davom ettirish mumkin bo‘lgan yo‘nalishlar bormi?
— Ha, albatta! Masalan, parkur. Parkur ko‘pgina gimnastikachilarni, ayniqsa sport gimnastikasi va akrobatika bilan shug‘ullangan gimnastikachilarni qabul qiladi. Bu professional faoliyatini yakunlagan, ammo sport sohasida qolishni va yangi, shu jumladan, jahon miqyosidagi yutuqlarga erishishni istaydiganlar uchun ajoyib davom hisoblanadi. Bundan tashqari, u Olimpiya turi maqomini olishga da’vogar.
Parkur o‘z mohiyatiga ko‘ra akrobatika va sport gimnastikasiga juda yaqin. Bu yerda ham snaryadlar, sportchi bosib o‘tishi kerak bo‘lgan to‘siqli masofalar bor. To‘siqlar juda xilma-xil bo‘lishi mumkin: to‘sinlar, kublar, balandliklar, pastliklar. Bularning barchasi g‘oyat yuqori mahorat va murakkab akrobatik elementlarni talab qiladi. Shuning uchun tajribaga ega bo‘lgan gimnastikachilar parkurga osonlik bilan moslashadilar.
— Qiziq! Siz hammabop gimnastika haqida nimalarni ayta olasiz?
— Bu Xalqaro gimnastika federatsiyasi tizimidagi eng qadimiy yo‘nalishlardan biri. Federatsiya 1881-yilda tashkil etilgan va u kiritgan birinchi yo‘nalish aynan hammabop gimnastika edi.
Uning paydo bo‘lishi professional sport bilan shug‘ullanishni istamaganlar uchun mashg‘ulotlarni tizimlashtirish zarurati bilan bog‘liq. Odamlar gimnastika bilan shug‘ullanar, lekin ularda musobaqalarda qatnashish istagi yo‘q edi va bundaylar g‘oliblik minbariga chiqishni orzu qilganlarga qaraganda ancha ko‘p edi.
Hammabop gimnastika noyob yo‘nalish bo‘lib, yoshi va tayyorgarlik darajasidan qat’i nazar, mutlaqo barchaga mos keladi. Bu yerda hech qanday cheklov yo‘q. Shug‘ullanmoqchimisiz? Keling! Sizni har qanday yoshda qabul qilishadi va siz zavq olish, salomatlikni yaxshilash va o‘zingizni anglash uchun shug‘ullanishingiz mumkin.
— Ya’ni, hammabop gimnastika — bu, aslida, har qanday odam uchun o‘zini bu dunyoning bir qismi deb his qilish imkoniyatimi?
— Aynan shunday. Bu yo‘nalish har bir kishi uchun ochiq. U oldingizga qat’iy chegaralar yoki shartlarni qo‘ymasdan o‘zingizni namoyon etishga imkon beradi.
— Sizning hayotingizda xoreografiya, gimnastika, jurnalistika bir-biri bilan kesishadi. Agar qo‘lingizni yurakka qo‘ysangiz, bularning qaysi biri siz uchun muhimroq?
— Rostdanmi? Men bularning hech birini eng muhim deb ayta olmayman. Bularning hammasi mening qismlarim. Bu mening butunligim. Qo‘lni uzib olib, uni keraksiz deb tasavvur qilish mumkin bo‘lmaganidek, men ham hayotimdan nimanidir olib tashlay olmayman.
— Ya’ni hammasi o‘zaro bog‘liqmi?
— Ha, biri ikkinchisiz mavjud emas. Bu yo‘nalishlar bir-birini oziqlantiradi va to‘ldiradi. Gimnastika intizom va nazokatni, xoreografiya his-tuyg‘ularni ifodalash va go‘zallikni, jurnalistika fikrlash, tahlil qilish va o‘z fikrlarini baham ko‘rish qobiliyatini o‘rgatadi. Bularning barchasi meni aynan shunday qiladi.
— Sizningcha, yoga yoki fitnes jismoniy faollik bilan shug‘ullanishni xohlovchilar uchun gimnastikaga muqobil bo‘lishi mumkinmi?
— Albatta, yoga va fitnes — ajoyib sog‘lomlashtirish yo‘nalishlari. Bu shunchaki muqobil emas, balki turli yoshdagi odamlarga mos keladigan jismoniy faollikning alohida to‘laqonli turlari. Davlatimiz rahbari jismoniy tarbiya va ommaviy sportni rivojlantirishni faol qo‘llab-quvvatlamoqda.
U buni shunchaki qo‘llab-quvvatlamaydi, balki bolalardan tortib keksalargacha hamma sport bilan shug‘ullanishidan manfaatdor. Albatta, hamma ham yuqori natijalar sportini uddalay olmaydi — bu yerda jismoniy imkoniyatlar ham, salomatlik holati ham ta’sir qiladi. Ammo har qanday odam o‘zi uchun mos mashg‘ulot topishi mumkin: bu gimnastika, fitnes, yoga yoki shunchaki yurish bo‘lsin. Asosiysi — harakat qilish va o‘z sog‘lig‘iga g‘amxo‘rlik qilish.
— Agar odam kamroq an’anaviy, lekin baribir faol narsani qidirayotgan bo‘lsa-chi?
— Har qanday jismoniy faollik, xoh u voleybol, futbol yoki suzish bo‘lsin — bular ajoyib tanlovlar. Asosiysi, yuklama inson imkoniyatlari doirasida, ortiqcha zo‘riqishsiz bo‘lishi kerak. Hatto oddiy sog‘lomlashtiruvchi yurish ham katta foyda keltiradi.
Har qanday ko‘rinishdagi jismoniy faollik nafaqat salomatlikni mustahkamlash usuli, balki ba’zan sog‘ayish yo‘li hamdir. Har bir odam o‘ziga mos keladigan narsani tanlashi mumkin. Asosiysi — bir joyda turib qolmaslik.