Irlandiyada eng qadimiy hujjatlarni tiklash ishlari boshlandi
Shimoliy Irlandiyada orolda saqlanib qolgan eng qadimiy qog‘oz hujjatlardan birini qayta tiklash ishlari yo‘lga qo‘yildi. Taxminan 1360-yilga oid bo‘lgan cherkov qaydnomasi Armagh arxiyepiskopi Milo Suetmanga tegishli edi.
Qaydnomada o‘rta asrlarda arxiyepiskoplar tomonidan tuzilgan hujjatlarning nusxalari mavjud. Ular orasida huquqiy hujjatlar, maktublar, kvitansiyalar va vasiyatnomalar bor. Ushbu va boshqa saqlanib qolgan qaydnomalar qog‘oz nodir bo‘lgan va ko‘pchilik yozma hujjatlar pergamentda yaratilgan davrdagi Irlandiya hayoti haqida noyob ma’lumot beradi.
Hozirda restavratorlar XX asr boshlarida sahifalarni himoya qilish uchun ishlatilgan kalka siyoh va qog‘ozning buzilishiga olib kelgan shikastlarni bartaraf etmoqdalar. Maxsus gel kalka qoldiqlarini olib tashlash imkonini beradi, shundan so‘ng yapon qog‘ozi va bug‘doy kraxmali yordamida sahifalar tozalanadi va mustahkamlanadi.
Suetman qaydnomasi bilan bir vaqtda boshqa arxiyepiskoplarning hujjatlari ustida ham ish olib borilmoqda, jumladan, Jon Sueynning qaydnomasi allaqachon raqamlashtirilgan va onlayn tarzda mavjud.
PRONI saqlash bo‘limi boshlig‘i Sara Gremning aytishicha, bu hujjatlar uchun qog‘oz Italiya yoki Ispaniyadan keltirilgan bo‘lishi mumkin. Arxiyepiskoplar uni Yevropa bo‘ylab sayohatlari davomida xarid qilgan bo‘lishlari ehtimoldan xoli emas.
Ushbu tashabbus yo‘qolgan tarixiy arxivlarni qisman tiklashga qaratilgan bo‘lib, ularning ko‘p qismi 1922-yilda Dublindagi Irlandiya davlat arxivida sodir bo‘lgan yong‘inda yo‘q qilingan edi.