Sharqiy Antarktidadagi shelf muzligining parchalanishi olimlarni tashvishga soldi
Olimlar Sharqiy Antarktidadagi barqaror deb hisoblangan Konger shelf muzligi yemirilishni boshlaganini aniqlashdi. 2022-yilda u kutilmaganda parchalanib ketdi, bu tadqiqotchilar orasida xavotir uyg‘otdi, deb xabar bermoqda Science News.
Konger shelf muzligi katta aysberglarga ajralib ketdi, bu olimlar uchun kutilmagan hodisa bo‘ldi. Ba’zi tadqiqotchilarning fikricha, bu mintaqada sodir bo‘lgan kuchli bo‘ron va muzlikning asta-sekin yupqalashishi natijasida yuz bergan. So‘nggi o‘n yilliklar davomida muzlik qalinligini yo‘qotib borgan va bo‘ron qo‘shimcha bosim keltirganda, muzlik yuklamaga bardosh bera olmagan.
Bu kashfiyot tashvish uyg‘otmoqda, chunki Sharqiy Antarktidadagi boshqa muzliklar ham chekinishni boshlasa, bu kelajakda jahon okeani sathiga sezilarli ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Bu ayniqsa xavfli, chunki Sharqiy Antarktika muz qalqoni allaqachon muzlarni tez yo‘qotayotgan G‘arbiy Antarktidaga qaraganda ancha ko‘p muz hajmiga ega.
Muammo okean oqimlaridagi o‘zgarishlar va suv haroratining ozgina ko‘tarilishi muzliklarning parchalanish jarayonini tezlashtirishi mumkinligi bilan yanada murakkablashmoqda. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatmoqdaki, 2010-yilda boshlangan o‘zgarishlar dengiz sathini 1,5 metrga ko‘tarish uchun yetarli muzga ega bo‘lgan Denman kabi muzliklarning chekinishini tezlashtirishi mumkin.