Dmitriy Xaratyan: G‘alaba kunining ahamiyati va avlodlar xotirasi haqida
Tarixiy haqiqatni saqlash mavzusi Rossiya uchun ham, MDH mamlakatlari uchun ham g‘oyat muhimdir. Ko‘pincha uni yoshlarga qanday yetkazish, yangi avlod bu xotirani o‘zidan o‘tkazishi uchun kerakli so‘zlarni qanday topish haqida savollar tug‘iladi. Mashhur qo‘shiqda aytilganidek, "bu xotira butun yer yuziga kerak, urushni unutsak, yana urush keladi." Afsuski, dunyo shunday tuzilganki, urushlar to‘xtamaydi va asrlar osha davom etaveradi.
Bugun biz muhim sana — Sovet Ittifoqining fashistlar Germaniyasi ustidan qozongan g‘alabasining 80-yilligi haqida so‘z yuritmoqdamiz. Bu g‘alabani ta’minlab, hayot bag‘ishlagan va tarix yo‘nalishini o‘zgartirgan insonlar xotirasini asrab-avaylaydigan keksa avlodlar uchun muqaddas sanadir. Bu tajriba, bilim va xotirani yosh avlodlarga yetkazish nihoyatda muhim.
Buning uchun biz kattalarda ko‘plab imkoniyatlar mavjud. Bu shunchaki ma’lumot emas, balki xalqimiz qoniga singgan genetik xotiradir. G‘alabani sobiq Ittifoq respublikalarida istiqomat qilgan ko‘p sonli xalqlar qo‘lga kiritdilar va bu umumiy kurashda har bir millatning hissasi beqiyosdir.
Shaxsan men uchun bu alohida ahamiyat kasb etadi. Men O‘zbekistonda, oilam yashaydigan Toshkent yaqinidagi Olmaliqda tug‘ilganman. Millatim arman, lekin hozir Rossiyada istiqomat qilaman va menda ko‘plab milliy ildizlar uyg‘unlashgan. Xalqlar do‘stligining bu ramzi men uchun ayniqsa qadrli.
Bugungi kunda mamlakatlar o‘z suveren hayoti bilan yashasalar-da, biz umumiy tarix xotirasini saqlab qolamiz va G‘alaba kuni kabi muhim sanalarni birgalikda nishonlaymiz. Yoshlar e’tiborini jalb qiladigan tadbirlar uyushtirish muhim. Keksalar uchun bu otalar va bobolar xotirasi, yoshlar uchun esa kelajak avlod uchun jonini fido qilgan ajdodlar xotirasi. Bunda maktab, tarix va oilaviy xotira hal qiluvchi rol o‘ynaydi.
Mening oilam ham Ulug‘ Vatan urushi xotirasini asrab-avaylaydi. Rafiqamning ikkala bobosi ham urushda qatnashgan, oilamda esa sog‘lig‘i tufayli qatnasha olmaganlar yoki qatag‘on qilinganlar bor edi. Biroq biz doimo ajdodlar xotirasini e’zozlaymiz. Har yili, ayniqsa G‘alaba kunida "O‘lmas polk" yurishi-da ishtirok etib, ularni eslaymiz va jasoratlari uchun minnatdorchilik bildiramiz. Shuningdek, "Mangu olov" ziyoratiga borib, gullar qo‘yamiz, ajdodlarni yod etib, ularning o‘chmas jasoratiga hurmat bajo keltiramiz.
Avval xabar berganimizdek, O‘zbekiston poytaxti "G‘alaba o‘qishlari" turkumidagi xalqaro adabiy-musiqiy tadbir o‘tkazilgan navbatdagi shahar bo‘ldi.
Ulug‘ Vatan urushida qozonilgan G‘alabaning 80-yilligiga bag‘ishlangan tadbir poytaxtimizdagi Tarix muzeyida bo‘lib o‘tdi. O‘qishlarning markaziy mavzusi O‘zbekiston xalqining umumiy G‘alabaga erishishdagi ulkan roli bo‘ladi. Tashkilotchilar ta’kidlaganidek, respublikamiz ulkan hissa qo‘shdi: uning ikki millionga yaqin aholisi, deyarli har uchinchisi fashizmga qarshi kurashish uchun frontga yo‘l oldi. Ayni paytda O‘zbekiston ko‘chirib keltirilgan korxonalar, ilmiy institutlar, ijodiy jamoalarni qabul qilib, ularning faoliyatini ta’minlagan ishonchli front ortiga aylandi. Minglab sovet fuqarolari, shu jumladan yetim qolgan bolalar urush yillarida bu yerda ochlik va o‘limdan najot topdilar.