O‘zbekistonda bolalarni ijtimoiy himoya qilish tizimi takomillashtirilmoqda
Shavkat Mirziyoyev og‘ir turmush sharoitiga tushib qolgan, ijtimoiy himoyaga muhtoj bolalarni qo‘llab-quvvatlash borasidagi tashabbuslar bilan tanishdi.
Bola huquqlari to‘g‘risidagi konvensiyada har bir bola oilada tarbiyalanish huquqiga ega ekanligi qayd etilgan, ammo YUNISEF ma’lumotlariga ko‘ra, dunyodagi yetim bolalarning yarmi ijtimoiy himoyaga ega emas. Vaziyatni yaxshilash maqsadida O‘zbekistonda ijtimoiy yetimlikning oldini olish va ota-onasisiz qolgan bolalarga g‘amxo‘rlik qilishga qaratilgan “Kambag‘allikdan farovonlikka” dasturi qabul qilindi. Hujjat oilaviy muhitga imkon qadar yaqinlashtirilgan sharoitlarni yaratishga qaratilgan va har bir bolaga individual yondashuvni nazarda tutadi.
Yangi chora-tadbirlarga ko‘ra, bolani joylashtirishda ustuvorlik oilaviy muhitga, ya’ni vasiylik, homiylik yoki farzandlikka olishga beriladi. Ixtisoslashtirilgan muassasaga joylashtirishga faqat favqulodda hollarda yo‘l qo‘yiladi. Shuningdek, oilaning qashshoqligi tufayli bolalarni internatlarga joylashtirish amaliyoti ham to‘xtatildi. Kam ta’minlangan oilalarning ota-onalari ishga joylashsa, ularning farzandlari uch yoshga to‘lgunga qadar bolalar bog‘chasi xarajatlari Ijtimoiy himoya jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan qoplanadi. Bolalar uylarida boladan voz kechishni rejalashtirayotgan ayollar uchun maxsus bo‘limlar tashkil etiladi. U yerda ularga ijtimoiy, huquqiy va tibbiy yordam ko‘rsatiladi, onalik ko‘nikmalari o‘rgatiladi va kasb-hunar egallashiga yordam beriladi.
Murakkab hayotiy vaziyatga tushib qolgan bolalarni vaqtincha joylashtirish uchun oilaviy bolalar uylarini tashkil etuvchi “Inson” markazlaridan foydalaniladi. Shuningdek, ushbu markazlar har bir bola uchun individual rivojlanish rejalarini ishlab chiqadi va ularning yashash sharoitlari, ko‘rsatilgan yordamdan maqsadli foydalanishi va vasiylar tomonidan majburiyatlarini bajarishini nazorat qiladi. Bunday oilaviy bolalar uylarini tashkil etgan fuqarolar o‘zini o‘zi band qilgan sifatida ro‘yxatga olinadi va bolalarning ta’minoti xarajatlari ular maktab ta’limini tugatgunga qadar qoplab beriladi. Shuningdek, avvalroq ‘Bolalarni zo‘ravonlikning barcha shakllaridan himoya qilish to‘g‘risida“gi Qonun qabul qilinib, unda bolalar va ularning huquqlarini himoya qilishning huquqiy asoslari mustahkamlangan edi.