Shaxmat donalarining eng qadimgi to‘plami Samarqandda topildi
10 декабрь

Shaxmat donalarining eng qadimgi to‘plami Samarqandda topildi

Samarqanddagi Afrosiyob qadimiy shahar xarobalari qazilmalari paytida noyob topilma — dunyodagi eng qadimgi shaxmat donalari to‘plami aniqlandi. VII asrga oid kolleksiya sakkizta figuradan iborat: ikkita piyoda askar, ikkita otliq chavandoz, filbonli fil, ikkita otni boshqarayotgan figura va uch otli arava.

Figuralar fil suyagidan o‘yib yasalgan bo‘lib, ehtimol Hindistondan keltirilgan. Tarixchilarning fikricha, aynan shu yerda VI asrda shaxmat o‘yini paydo bo‘lgan va u yerdan islom dunyosiga tarqalib, keyinchalik Yevropaga yetib borgan.

Ushbu topilma Samarqandning Ipak yo‘lidagi muhim savdo va madaniy almashish markazi sifatidagi tarixiy ahamiyatini tasdiqlaydi. Shaxmat donalari mintaqalar o‘rtasidagi o‘zaro aloqalarning boy tarixini aks ettiradi va aqliy o‘yinlarning erta tarqalganidan dalolat beradi.

Afrosiyobdagi arxeologik kashfiyot Samarqand madaniy merosining betakrorligini va uning jahon sivilizatsiyasi rivojiga qo‘shgan hissasini yana bir bor ta’kidlaydi.